कूट चारोळ्या

"कूट कविता" हा फार जुना काव्य प्रकार आहे. श्री विठ्ठल नावचे एक जुने कवी होऊन गेले. त्यांनी रुळवलेला हा प्रकार पुढे श्री. पुरुषोत्तम हरिहर जोशी यांनी सुरु ठेवला. उदाहरण म्हणून श्री. पुरुषोत्तम हरिहर जोशी यांचीच रचना पुढे दिली आहे व त्यानंतर आणखी एक उदाहरण म्हणून माझी एक रचना देत आहे:

पहिले उदाहरण:
आद्याक्षरारहित तो इस्लामी संत
मध्याक्षरारहित ते नाते पसंत
अंत्याक्षरारहित तस्कर ना म्हणावे
सर्वाक्षरा मिळुन ते उजेडी पहावे
- पुरुषोत्तम जोशी

इस्लामी संत = वली
नाते पसंत = साली
तस्कर म्हणजे चोरच्या विरुद्ध = साव
उजेडी पहावे = सावली
उत्तर = सा व ली


दुसरे उदाहरण:
पहिला दुसरा रानटी बैल
दुसरा तीसरा घाव खोल
आध्य अंत्य गाभा, गीर
सर्वाक्षरी अशी भाजी चीर

रानटी बैल = गवा
घाव = वार
गाभा, गीर= गर
उत्तर = ग वा र


आता पुढील दोन चारोळ्य़ांचं अचूक उत्तर शोधा पाहू.


१.
मध्याक्षर खाता अर्क असे
आद्याक्षर वगळता वधू नसे
अंत्याक्षर चोरता चोरही नसे
सर्वाक्षरी एक झाड असे


२.
आद्याक्षरारहित तळकट खाद्य
अंत्याक्षरारहित आलिंगन
मध्याक्षरारहित पहाड़ शिखर
सर्वाक्षरा मिळुन पाखरू सुंदर

--
सुरेश शिरोडकर
skarsuresh@gmail.com